قله شاه پیل کوه

گزارش صعود به قله شاه پیل کوه از روستای آشیر

تاریخ اجرای برنامه: دو روزه، پنجشنبه و جمعه 2و3 اردیبهشت 1395

موقعیت جغرافیایی: مازندران، مرزن‌آباد، روستای آشیر
ارتفاع قله شاه پیل کوه: 3402 متر
ارتفاع مبدأ صعود: 1365 متر (روستای آشیر)
مسافت طی شده تا قله: 10.1 کیلومتر (رفت و برگشت: 20.2)
مدت زمان صعود: 7 ساعت (از 06:15 تا 13:15)
کل زمان برنامه: 12.5 ساعت (از 06:15تا 18:45)
توقف‌ها: نیم ساعت صبحانه، نیم ساعت قله و یک ساعت ناهار
گام گروه: متوسط رو به تند
سطح برنامه: نیمه سنگین

نفرات شرکت‌کننده: 12 نفر
گروه نشاط زندگی (از تهران) (6 نفر): رضا نورکامی (لیدر و راهنمای گروه)، نیما اسماعیلی، رضا حبیبی، بهارالدین افضلی، حمید محسنی و یدالله طهوری

گروه “خانه کوهنوردان چالوس” (6 نفر): نیما افسایی (سرپرست برنامه)، مسعود نورکامی، حمید رودگر، سروش احسانی، حسین حسین نژاد و بهزاد انتظاری

+ آقای عظیم ابراهیمی، میزبان گران‌قدر ما در روستای آشیر که تا پای قله (گوسفندسرا) ما را هدایت و همراهی نمودند.

گروه نشاط زندگی – قله شاه پیل کوه

(گزارش ارسالی برای مجله جهانگردان، شماره 71، خرداد 95)

(استفاده از مطلب فقط با ذکر منبع بلامانع است)

راهنمای صعود به قله ها

بهار، هوا بسیار آرام و فرح‌بخش، چمن‌های تازه سر از خاک بیرون کشیده و جای جامه سفیدپوشِ زمستانی را فراگرفته بود. شکوفه‌های زیبا و نورس درختان میوه، ‌از خواب زمستانی سر برداشته و در برابر آفتاب درخشان بهاری جان تازه می‌یافتند. ورود به یک چنین مکان آرام و خلوت ما را که خسته از محیط پرغوغای شهر، بدان پناه برده‌ایم،‌ به فضای پرطراوت عشق می‌برد و به حالی می‌کشاند که بی‌شباهت به خلسه نیست. آشکارا می‌دیدم که آنچه تا ساعتی قبل بودم، نیستم! و آرزو می‌کردم که برای همیشه به همین حال باقی بماند. ولی افسوس …! ¹⁾

***

این برنامه به پیشنهاد دوست عزیزم آقای رضا نورکامی انجام شد که سالیان گذشته چندین بار این قله را صعود کرده و آشنایی کامل به قله و منطقه را داشتند. پس از بررسی وضعیت جوی در آخر هفته که احتمال کمی برای بارندگی را نشان می‌داد، برنامه بسته شده و به گروه اعلام شد. ساعت 8:30 صبح پنجشنبه 6 نفر از اعضای گروه با دو خودروی شخصی از تهران به سمت کرج به راه افتادیم. نان را در محله کلاک برای مصرف دو روزمان تهیه کردیم. ساعت 9 صبح آقای رضا نورکامی را ابتدای جاده چالوس (میدان امیرکبیر) سوار کرده و ادامه مسیر دادیم. به خاطر تعطیلی پنجشنبه، جاده چالوس شلوغ بود که حدود یک ساعت اول و تا نزدیکی‌های نساء را در ترافیک طی کردیم. تصمیم داشتیم که بین راه مایحتاج و میوه تهیه کنیم که هیچ میوه‌فروشی در جاده چالوس مشاهده نشد! بنابراین ورودی مجلار را رد کرده و 8 کیلومتر دیگر راندیم تا به مرزن‌آباد رسیدیم. هر چه لازم داشتیم را از مرزن‌آباد تهیه کرده، مجدداً به عقب برگشته و وارد فرعی مجلار شدیم. با ورود به جاده مجلار، مناظر زیبای دو سوی جاده، دامنه‌های سرسبز و کوه‌های پوشیده از انبوه درختان، از همان نخست نوید از طبیعت زیبا و بکر منطقه را داشت که روستای آشیر بر بلندای یکی از یال‌‌ها، اوج این زیبایی و شکوه است. ساعت 13:00 به روستای آشیر رسیدیم و طبق هماهنگی که از قبل انجام شده بود مهمان آقای عظیم ابراهیمی شدیم که از دوستان قدیمی آقای رضا نورکامی هستند. این آشنایی به سال‌ها پیش برمی‌گردد. زمانی که آقا رضا در این منطقه و در روستای پنجک به تدریس مشغول بودند. برای ناهار، جوجه تدارک دیده بودیم که آماده شده و دور همی صرف شد. عصر، حدود نیم ساعت از مسیرِ فردا را پیاده‌روی کرده و در مسیر برگشت، بالای روستا یکی دو ساعتی را کنار چشمه نشسته و با صرف چای آتشی از خود پذیرایی کردیم. غروب به روستا برگشته و شب را در منزل آقا عظیم به صبح رساندیم.

توپوگرافی قله:

قله شاه پیل کوه به ارتفاع 3400 متر از سطح دریا،از قله‌های البرز مرکزی، در نزدیکی شهر مرزن‌آباد و در استان مازندران واقع است.صعود به شاه پیل کوه از مسیرهای متعددی میسر است که برای رسیدن به قله باید از میان جنگلی انبوه با درختان سر به فلک کشیده عبور کنید. قله وروشت با ارتفاع 4030 متر در جنوب شرقی این قله و در همسایگی آن، از قلل شناخته‌شده و موردتوجه کوهنوردان در این منطقه است.

وجه‌تسمیه قله: پیل در زبان فارسی به معنای فیل است و در زبان گیلکی و مازنی به معنای بزرگ و عظیم به کار می‌رود. درنتیجه شاه پیل کوه یعنی “کوه بزرگ”.

بیشتر بخوانید: قله میشینه نو

مسیرهای صعود:

صعود به قله شاه پیل کوه از روستاهای واقع در یال شمالی این کوه به شرح ذیل صورت می‌گیرد:

1- روستای پیرجه (pey-rajeh)، واقع در شهر مرزن‌آباد

2- روستای آشیر، واقع در شهر مرزن‌آباد (مسیر صعود ما)

3- روستای فیروزآباد، واقع در بخش کجور، شهرستان نوشهر

(گزارش کامل در ادامه مطلب)

مسیر قله شاه پیل کوه در گوگل ارث

+ دانلود فایل جی پی اس قله شاه پبل کوه Shah pil kuh GPS

——————————————————

روستای آشیر:

آشیر، روستایی کوچک و زیبا در نزدیکی شهر مرزن‌آباد از توابع شهرستان چالوس واقع در استان مازندران است. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1350 متر است. با ورود به فرعی مجلار و پشت سر گذاشتن روستاهای مجلار، ولشت و پنجک، در انتهای مسیر به روستای زیبای آشیر می‌رسید که بر فراز تپه‌ای سرسبز به زیبایی هر چه تمام‌تر جا خوش کرده است. از سوغات این روستا می‌توان محصولات لبنی ازجمله: شیر، ماست، دوغ و پنیر محلی را نام برد که در داخل روستا به علت جمعیت کم، مغازه و یا فروشگاهی جهت عرضه وجود ندارد و اگر آشنا داشته باشید می‌توانید از اهالی این محصولات را تهیه کنید.

آدرس روستای آشیر: پس از طی 116کیلومتر در جاده کرج-چالوس و 8 کیلومتر مانده به مرزن‌آباد، وارد فرعی روستای مجلار (Mej-lar) می‌شوید که سمت راست جاده تابلوی آن دیده می‌شود. از اینجا تا روستای آشیر 10 کیلومتر دیگر راه در پیش دارید.

نکته: وارد فرعی مجلار که شدید، نیمه راه به دوراهی ولشت می‌رسید. بدون اینکه وارد فرعی ولشت شوید، جاده را به سمت بالا ادامه دهید تا در انتها و پس از طی 3 کیلومتر جاده خاکی به روستای آشیر برسید.

راهنمای گام‌ به‌ گام صعود به قله:

1- بالای روستا و در ادامه مسیر مالرو به راست پیچیده و مسیر جنگل را در پیش بگیرید.

2- پس از 1.5 تا 2 ساعت به دشت مال‌گردن می‌رسید. در اینجا به چپ پیچیده و مسیر را از داخل جنگل ادامه دهید.

3- پاکوب را از داخل جنگل ادامه داده تا ابتدا به روی یال رسیده و سپس با حرکت به سمت جنوب به گوسفندسرا در ارتفاع 2500 متر برسید. (حدود 4 ساعت از برنامه)

4- بالای گوسفندسرا، یال پرشیب و نهایی را صعود کنید. از گوسفندسرا تا قله حدود 3 ساعت زمان می‌برد.

گزارش برنامه:

صعود:

قرار بر این بود که قله را به‌اتفاق دوستان کوهنوردمان از “خانه کوهنوردان چالوس” صعود کنیم که از همنوردان قدیم آقای نورکامی هستند. صبح جمعه، پس از پیوستن دوستانمان از چالوس، معرفی اعضای گروه و تعیین جلودار، عقب‌دار و سرپرست برنامه (آقای نیما افسایی که از کوهنوردان توانمند و هیمالیانورد مازندران هستند) گروه 12 نفره ما به‌اتفاق آقا عظیم، ساعت 6:15مسیر صعود را از بالای روستا در پیش گرفت. پس از حدود 5 دقیقه حرکت در جاده اصلی روستا به سمت بالا، به اولین درختان و اولین چشمه آب رسیدیم که از طریق لوله در دسترس است. در اینجا مسیر چندراهی می‌شود که ما از سمت راست و در امتداد دره وارد مسیر جنگل شدیم. هرچه پیش‌تر می‌رویم مسیر بکرتر و زیباتر شده و بر انبوه درختان جنگل افزوده می‌شود. طراوت صبح، لطافت سبزه و نسیم خنک بهاری همراه با نوای پرندگان، در آغازین روزهای اردیبهشت کوه‌پیمایی فرح بخشی را برایمان رقم می‌زند که واقعاً جلای روح و روان است:

من باید با درختان، چشم در چشم شوم تا چشمانم همچون کودکی رها، بخندد. باید سنگ‌ها را لمس کنم تا از مرور غم‌های این سرزمین دست بردارم. باید گردوخاک راه‌های پر پیچ و خم، بر سر و روی‌ام بنشیند تا عشق‌ام به تمامِ هستی موزون شود. وزشِ جان‌بخش نسیمی باید، تا طراوتِ روشنِ دوباره‌ای… ²⁾

پس از 1.5 ساعت کوه‌پیمایی با سرقدمی آقا عظیم، ابتدا به چشمه‌ و حدود 100 متر بالاتر به دشت کوچک مال‌گردن در ارتفاع 1840 متر رسیدیم. قابل ذکر است که چشمه مال‌گردن از دو نقطه قابل استفاده است، قبل و بعد از مال‌گردن، که در واقع این دو چشمه یکی بوده و به هم وصل هستند. چشمه بالایی برای صعودکنندگان از روستای پیرجه مناسب است که دیگر برای برداشتن آب پایین نیایند. ناگفته نماند که گام جلودار ما (آقا عظیم 71 ساله) آن‌قدر تند بود که من در انتهای گروه پس از هر بار عکاسی باید چند دقیقه می‌دویدم تا به گروه برسم! البته ما این تند‌روی را به فال نیک گرفتیم چرا که راهی طولانی در پیش داشتیم. در مال‌گردن قله شاه پیل کوه در جهت جنوب و نمای زیبایی از قلل مرتفع منطقه علم‌کوه در جهت غرب در معرض دید قرار داشت. صبحانه را در مال‌گردن صرف کرده و از سمت چپ، مسیر پاکوب را به داخل جنگل ادامه دادیم. جنگلی که در آن هستیم پوشیده از انواع درختان اعم از: توسکا، راش، افرا، بلوط است که برخی از آن‌ها،خصوصاً درختان توسکا، واقعاً بلند و تماشایی هستند. در طول مسیر به‌کرات درختان کوچک و بزرگی دیده می‌شوند که به خاطر کهولت سن و یا سایر عوامل طبیعی، کف جنگل افتاده و بعضاً حرکت را با مشکل مواجه می‌کنند. گل‌های زیبای پامچال به رنگ‌های سفید و بنفش در تمام مسیر خودنمایی می‌کنند و مدام وسوسه‌ات می‌کنند که مکثی کرده و این لطافت و زیبایی را به حافظه دوربین بسپاری.

بیشتر بخوانید: قله شاهدژ

با ادامه مسیر به بالای یال ³⁾ رسیدیم و کمی جلوتر به دوراهی رسیدیم که به آنجا “گیج اسب” گفته می‌شود. جایی که مسیر صعود از روستای فیروزآباد کجور با مسیر آشیر یکی می‌شود. این دوراهی در زمان صعود شاید اصلاً دیده نشود اما در مسیر فرود ممکن است گیج‌کننده و دردسرساز شود! با ادامه مسیر پاکوب، قله فرعی قبل از گوسفندسرا را از سمت چپ دور زده و بیشتر ارتفاع گرفتیم. در اینجا نمای زیبایی از قله 4 هزار متری وروشت و یال‌های سفیدپوش آن در معرض دید قرار گرفت که در همسایگی شاه پیل کوه و چسبیده به آن قرار دارد. رفته‌رفته از پوشش جنگلی خارج شده و ساعت 10 صبح به گوسفندسرا در ارتفاع 2500 متر رسیدیم. بعد از گوسفندسرا یک یال پرشیب تا قله در پیش داریم.

در اینجا چشم‌انداز بسیار زیبایی در جهت شمال در معرض دیدمان قرار گرفت که واقعاً ذوق‌زده شدیم. دریایی از ابر و مه که منطقه مرزن‌آباد و چالوس، نوشهر و کل نوار ساحلی را در برگرفته بود. رو به‌سوی این منظره چشم‌نواز و شاهکار طبیعت نشسته و دقایقی را به تماشای آن پرداختیم. در همین زمان از چالوس با دوستان تماس گرفتند و گفتند که منطقه چالوس باران است! اینکه در آن لحظه در نقطه‌ای هستی بالاتر از ابرها درحالی‌که آسمان بالای سرت آبی و آفتابی است و زیر پایت ابر و باران و مه… حسی است که چندان در توصیف نمی‌گنجد، باید باشی و ببینی. خدایا سپاس برای این‌همه شکوه و عظمت. در گوسفندسرا دو چشمه آب وجود دارد که یکی در جهت غرب و دیگری در جهت شرق است. هر دو به فاصله چند دقیقه از گوسفندسرا هستند. در زمان صعود ما، چشمه غربی آب نداشت اما چشمه شرقی (به سمت کوه وروشت) آب داشت که از آن آب برداشتیم . جالب است بدانید که محلی‌ها به محدوده گوسفندسرا، “شاه پیل کوه” و به قله، “شاه پیل کوه ‌سر” می‌گویند.

پس از استراحت و تجدیدقوا، مسیر یال پرشیب را به سمت قله، بدون همراهی آقا عظیم در پیش گرفتیم.جبهه شمالی شاه پیل کوه سفیدپوش است اما سمت شرق آن برف کمتری دارد بنابراین از مسیری که برف کمتری دارد به سمت قله حرکت می‌کنیم. شیبِ یال تند بوده و حرکت به‌کندی صورت می‌گیرد. در فواصل معینی با نفس‌های عمیق، نفس‌گیری کرده و با نگاه به منظره باشکوه پشت سر، انرژی گرفته و ادامه مسیر می‌دهیم. در مسیر صعود به دو گروه از کوهنوردان چالوس برخوردیم که از روستای پیرجه قله را قبل از ما صعود کرده و در مسیر فرود بودند. پس از 3 ساعت حرکت در یال آخر و مجموع 7 ساعت تلاش مستمر از روستای آشیر، نهایتاً ساعت 13:15 همگی بر فراز قله شاه پیل کوه ایستادیم که یک سنگ‌چین مربع شکل، نشانه آن است. جی‌پی‌اس، ارتفاع 3402 متر را برای این قله نشان می‌دهد و باید اعتراف کنم که علی‌رغم تصور اولیه، شاه پیل کوه به‌هیچ‌وجه قله آسانی برای صعود نبود! ویژگی منحصربه‌فرد شاه پیل کوه، قله‌ی پهن و وسیع آن است که تا حدودی ما را به یاد قله پهنه سار تهران می‌اندازد که با ارتفاع 3375 متر، برحسب اتفاق ازنظر ارتفاع نیز بسیار نزدیک به هم هستند.

از روی قله، نمای زیبایی از قله وروشت در جهت جنوب شرق و قلل مرتفع منطقه علم‌کوه و تخت سلیمان در جهت غرب در معرض دید قرار دارد. آقای نیما افسایی به معرفی قله‌ها می‌پردازند که: قله منفرد سیاه کمان در سمت راست و قله زرین کوه در منتهی علیه سمت چپ این رشته قرار دارند. قله علم‌کوه با ارتفاع 4850 متر به‌عنوان دومین قله مرتفع ایران در وسط این مجموعه قله‌ها و بالاتر از همه با نوک تیزش قابل‌تشخیص است.

بیشتر بخوانید: قله سیانو

فرود:

آسمان بالای سرمان آبی و آفتابی است و باد نسبتاً شدیدی روی قله در حال وزش است درحالی‌که دورتادورمان در جهت شمال همچنان در زیر پوشش زیبای ابر و مه قرار دارد. پس از استراحت نیم‌ساعته و عکاسی روی قله، به گوسفندسرا برگشته، یک ساعت برای ناهار توقف کرده و مجدداً مسیر فرود را در پیش می‌گیریم. خیلی زود وارد جنگلِ پوشیده از مه می‌شویم. رطوبت مه بر طراوت جنگل افزوده و خنکای آن بر پوست صورت حس خوشایندی است که لذت جنگل نوردی را دوچندان می‌کند. مسیر فرود را از داخل جنگل ادامه می‌دهیم درحالی‌که هرچه ارتفاع کم می‌کنیم بر غلظت مه افزوده‌شده تا جایی که به باران ریز تبدیل می‌شود. هرچند که اکثر بچه‌ها گورتکس⁴⁾ و یا پانچو پوشیده و آماده مقابله با باران بودند اما تا خود روستا شدت باران به‌قدری نبود که نیاز مبرم به پوشش ضد باران باشد.

ساعت 18:45 عصر همگی به‌سلامت به روستا رسیده و یکی دیگر از برنامه‌های به‌یادماندنی گروه به لطف خداوند و با همراهی خوب تک‌تک دوستان پایان یافت. جا دارد در اینجا از آقای رضا نورکامی برای پیشنهاد و هماهنگی این برنامه، از میزبان عزیزمان در آشیر، آقای عظیم ابراهیمی و خانواده محترمشان و همچنین دوستان گران‌قدرمان در گروه “خانه کوهنورد چالوس” تقدیر و تشکر نمایم.

قابل ذکر است که در مسیر برگشت به علت یک‌طرفه شدن جاده چالوس، ترافیک نداشته و ساعت حدود 12:30 شب به تهران رسیدیم.

منابع آب در مسیر:

1- روستای آشیر، شیر آب داخل منازل، متصل به آب چشمه
2- لوله آب متصل به چشمه، بالای روستا
3- چشمه آب مال‌گردن، (1.5 تا 2 ساعت بالای روستا)
4- چشمه آب گوسفندسرا در ارتفاع 2500 متر

نکته مهم: تا جایی که بنده اطلاع کسب کردم چشمه‌های ذکرشده در مسیر دائمی هستند اما در برخی گزارش‌ها خواندم که به دلیل فصلی بودن و یا عدم موفقیت در پیدا کردن چشمه‌ها(خصوصاً در مسیر صعود از پیرجه) با مشکل آب مواجه شده‌اند. پس آب به‌قدر نیاز، خصوصاً در فصول خشک سال، همراه خود بردارید.

آنتن دهی مسیر:

داخل روستا و بخش‌های نخستِ مسیر، آنتن داشت اما داخل جنگل آنتن قطع شد و از نقطه “گیج اسب” مجدداً وصل شد که در گوسفندسرا و تا خود قله آنتن همراه اول برقرار بود.

نکته مهم: داخل روستا آنتن همراه اول ضعیف بوده و قطع و وصل می‌شد. در چنین مواقعی می‌توانید با جستجوی شبکه‌های محلی شانس خود را برای یافتن آنتن امتحان کنید. در آشیر این شبکه محلی با نام 43270 در دسترس بود که آنتن کامل داشت. دسترسی به این گزینه از طریق تنظیمات گوشی و جستجوی دستی در قسمت اپراتورهای شبکه امکان‌پذیر است. با فعال شدن شبکه محلی، گوشی در حالت رومینگ قرار می‌گیرد که ممکن است هزینه بیشتری برای شما محاسبه شود. اینکه این شبکه‌های محلی در چه نقاطی از کشور موجود هستند اطلاعی ندارم اما بنده اولین بار چند سال پیش در منطقه سوادکوه این نکته را از یکی از راهنمایان محلی یاد گرفته بودم که در اینجا نیز جواب داد.

محل‌های مناسب کمپینگ:

– داخل روستای آشیر و بالای روستا جنب لوله آب
– منطقه مال‌گردن (داخل جنگل ، 1.5 تا 2 ساعت پس از شروع کوه‌پیمایی)
– گوسفندسرا (بالای جنگل، حدود 4 ساعت پس از شروع کوه‌پیمایی)

نکات و توصیه‌ها:

از روستا تا قله راه مالرو و پاکوب وجود داشته و در مسیر صعود دوراهی گیج‌کننده‌ای وجود ندارد. به‌جز دوراهی فیروزآباد در منطقه “گیج اسب” که در مسیر فرود ممکن است باعث اشتباه در تشخیص راه شود! با تکیه بر این گزارش می‌توانید برنامه را اجرا کنید اما بااین‌حال همراه داشتن جی‌پی‌اس و ترک (Track) مسیر و یا راهنمای محلی توصیه می‌شود. چراکه در جنگل به دلیل دید کم و بروز عوامل طبیعی چون باران و مه گرفتگی همواره احتمال گم‌شدن و دردسر وجود دارد.

پاورقی:

1) برگرفته از کتاب کوه‌گشت و لذت / صادق سرابی

2) از خانم سیمین نوری

3) یال(Ridge) : محل برخورد دو دامنه‌ی شیب‌دار در بالاترین نقطه‌ی تماس را یال می‌نامند. یال‌ها به خط الراس می‌رسند و به مهم‌ترین یا مشخص‌ترین یال کوه، یال اصلی می‌گویند.

4) گورتکس (Gore-Tex): بالاپوش با جنس خاصی از الیاف که خاصیت ضد آب و قابلیت تنفس دارد.

——————————————————