کویر دیر گچین

گزارش پیاده روی کویر دیر گچین

تاریخ اجرا: جمعه 4 آذر 1390
موقعیت جغرافیایی: استان قم (نزدیک ورامین)
تعداد نفرات: 5 نفر

کویر و کاروانسرای دیر گچین

دیر گچین نام کاروانسرایی قدیمی و پرشکوه است که در نزدیکی ورامین و در دل پارک ملی کویر واقع شده است. (طول جغرافیایی 51،25 و عرض جغرافیایی 35،03) این بنا به عنوان مادر کاروانسراهای ایران در سال 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قدمت این کاروانسرا به دوران سامانی و صفویه می‌رسد. در برخی منابع از آن با نام «دیرالجص» و «قلعه دیر کاج» و «دژ کردشیر» نیز یاد شده است. یکی از دلایل نام نهادن کاروانسرای دیر گچین به عنوان مادر کاروانسراهای ایران، وجود کلیه مایحتاج مسافرین (شامل: مسجد، آسیاب، حیات خلوت، حمام و توالت عمومی) در داخل کاروانسرا می‌باشد. کاروانسرا دارای شش برج می‌باشد که چهار برج در گوشه‌ها و دو برج نیمه مدور در طرفین ورودی قرار دارد.
دیرِ گچین، کاروانسرایی‌ست با پلان منظّم چهار ایوانی و مربّعی و حدود صد متر در صد متر.  بنای این کاروانسرا وسعتی در حدود ۸ هزار متر مربع دارد. پی بنا در دوره ساسانی گذاشته شده و امّا ساختمان، در دوره صفوی کامل گشته و در دوره قاجار نیز مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. با توجه به قدمت ، وسعت و اهمیت آن که در بیشتر منابع و متون به عنوان مادر کاروانسراهای ایران از آن نام برده شده است و با توجه به طرح احداث جاده ی اصلی گرمسار به قم که از نزدیکی این بنا می گذرد، اداره کل میراث فرهنگی استان تهران از آبان ماه سال جاری کار پاکسازی و مرمت این بنا را به منظور تبدیل آن به یک مکان توریستی و گردشگری آغاز کرده است.

کویر دیر گچین در مجاورت کاروانسرا نیز در فصول مختلف سال خواستگاه علاقمندان به کویر و کویر نوردی میباشد.

راه های ورود به منطقه:
مسیر اول: جاده آسفالته گرمسار – قم.
مسیر دوم: تهران – ورامین – حدود 20 کیلومتر بعد از چرم شهر

منابع:
سایت ویکی پدیا
سایت کویرها و بیابانهای ایران

——————————————-

* بازدید از کاروانسرا که در حال مرمت و بازسازی بود نیاز به مجوز سازمان میراث فرهنگی داشت. خوشبختانه با کارت گردشگری یکی از دوستان توانستیم اجازه ورود به کاروانسرا را بگیریم.

* بخاطر بارندگی زیاد شب قبل، کویر پر آب و حسابی گلی شده بود. در واقع برنامه کویر نوردی که نه، باتلاق نوردی بود. 🙂 اما جالب بود و خاطره انگیز شد برایمان.

* ما مسیر پیمایش خود در داخل کویر رو بصورت یک مثلث متساوی الساقین در نظر گرفتیم که نوک ساقها در مبدا حرکت یعنی کاروانسرا بود. بطوریکه پس از طی هر سه ظلع دوباره در نقطه شروع بودیم. یعنی ابتدا از کاروانسرا دور شدیم. سپس در جهت راست حرکت کردیم و در نهایت یعنی در ظلع سوم مجددن به سمت کاروانسرا برگشتیم.

بقیه در ادامه مطلب

درب ورودی کاروانسرا:

کاروانسرای دیر گچین

نمایی از داخل و پشت بام کاروانسرا:

کاروانسرای دیر گچین

بقایای آب انبار و … در نزدیکی کاروانسرا

درختچه های گز که جلوه پائیزی زیبایی به کویر داده بودند:

درختچه گز – دیر گچین

این هم مدرک کویر نوردی متفاوت ما:

کویر دیر گچین در پاییز

از بس که منطقه گلی و پرآب شده بود دیگه ملاحظه کاری بی فایده بود. باید دل به دریا میزدیم و کفشها به آب و گل 🙂 :

کویر دیر گچین

اینجا جا خوبه ی کویر بود که مثلن فرو نمیرفت 🙂 و دوستان من مصمم و استوااااااار در مسیر بازگشت به کاروانسرا:

کویر دیر گچین

اینها که در عکس می بینید گروه طالبان یا القائده مستقر در کویر دیر گچین نیستند. لطفن زود قضاوت نکنید. این چهار نفر دوستان عزیز من هستند که برای در امان ماندن از باد سرددددد پائیزی که در آن روز تا مغز استخوان آدم رو نوازش میداد، صورتهاشون رو پوشاندن.

چفیه تو عشق است علی آقا! 🙂

کویر دیر گچین

پایان

مطالب مرتبط:

کویر ابوزیدآباد